روش جدید افزایش تولید سلولهای بنیادی جنینی

دانشمندان روش جدیدی را برای تولید مقادیر زیادی سلول بنیادی جنینی انسان ابداع کردند که برای کاربردهای کلینیکی از کیفیت بسیار بالایی برخوردار می باشند. با استفاده از این روش تولید چنین سلولهایی بدون تخریب جنین انسان امکان پذیر گردید. این کشف قدم بسیار بزرگی در تحقیقات سلولهای بنیادی است و امیدهای فراوانی برای جایگزینی سلولهای تخریب شده با سلولهای سالم در بیماریهایی نظیر دیابت و پارکینسون بوجود آورده است.

در حال حاضر سلولهای بنیادی جنینی از باقیمانده ی جنین های بارور شده در آزمایشگاه (IVF) که برای بارداری استفاده نمی شوند، استخراج می شوند. اما دیگر جنین زنده نمی ماند. بهمین دلیل این روش برای استخراج سلولهای بنیادی جنینی از جنین لقاح یافته بروش مصنوعی، در آمریکا غیرقانونی می باشد. در کشور سوئد این روش با کسب اجازه از افرادی که از تخمک و اسپرم آنها برای IVFاستفاده شده است، انجام پذیر است.

یک گروه از محققین بین المللی به سرپرستی پرفسورTryggvasonو پرفسورHovattaاز انیستیتوی کارولینسکا روشی را ابداع نمودند که با استفاده از یک سلول تکی استخراج شده از جنین 8 سلولی امکان تولید مقادیر زیادی سلول بنیادی جنینی را بوجود آورده است. بعد از استخراج یک سلول از جنین، مجدداٌ آنرا فریز کرده و از نظر تئوری این جنین قابل لانه گزینی در رحم مادر می باشد یعنی به جنین آسیبی وارد نمی شود. از این روش در حال حاضر برای آنالیزهای تشخیصی ژنتیکی(PGD) قبل از کاشتن جنین در رحم مادر استفاده می شود. در این روش یک آزمایش ژنتیکی برای تشخیص بیماریهای ارثی احتمالی بروی یک سلول مجزا که از جنین IVFشده ،گرفته می شود انجام می گیرد. چنانچه هیچ جهشی در سلول مشاهده نشد جنین به داخل رحم مادر منتقل شده و می تواند به یک نوزاد سالم تبدیل  شود.

پرفسورTryggvasonمی گوید: امکان بقا جنین در این روش انجام آنرا اخلاقی می کند.سپس این سلول به محیط کشت در بستری از پروتئین Lamininانسانی که به LN-521معروف است منتقل می شود، این پروتئین بصورت طبیعی همراه با سلولهای بنیادی پلوری پوتنت در جنین وجود دارد.

وجود این بستر به سلول کمک می کند تا تقسیم شده و بدون اینکه آلوده گردد به تعداد زیادی سلول تبدیل شود.

پیش از این کشت سلولهای بنیادی بروی محیط حاوی پروتئین های حیوانی یا سلولهای انسانی انجام می شد که به این ترتیب سلولهای بنیادی از طریق تولید مهار نشده ی هزاران پروتئین، آلوده می شدند.

پرفسورTryggvasonمی افزاید: ما می توانیم سلولهای بنیادی را در یک محیط تعریف شده ی شیمیایی و دارای کیفیت از نظر بالینی، کشت دهیم، به این ترتیب یک سلول می تواند تعداد زیادی سلول را با دقت مورد نیاز برای استفاده ی دارویی تولید کند.

سلولهای بنیادی جنین، سلولهای پلوری پوتنت هستند یعنی می توانند به انواع مختلف سلولها تبدیل شوند. می توان از آنها سلولهای تولید کننده ی دوپامین در مغز یا سلولهای تولید کننده ی انسولین پانکراس یا سلولهای ماهیچه ی قلب یا سلولهای چشم را تولید کرد. دانشمندان امیدوارند در سلول درمانی از سلولهای بنیادی استفاده کنند.

پرفسورTryggvasonمی گوید: با استفاده از این تکنولوژی، تأمین سلولهای بنیادی جنینی انسان دیگر یک مشکل محسوب نمی شود و این امکان وجود دارد که بتوانیم بانکی از سلولهای بنیادی تهیه کنیم که بتوان آن را با مقایسه ی نوع بافت برای جلوگیری از رد پیوند استفاده کرد.

منبع : www. medicalnewstoday.com

مترجم: فرخی نیا